به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه شهروند، شهریههای بالا، روزگاری مختص مدارس لاکچری و برند بود که تعدادشان شاید در دورهای به تعداد انگشتان دست هم نمیرسید، اما پدیده مدارس غیردولتی طی دهههای اخیر همهگیر شده و حالا حتی غیردولتیهایی که جایی در لیست لاکچریها و برندها هم ندارند از این قافله عقب نماندهاند و از بازار داغ شهریه سود میبرند. مسئلهای که حتی با انتقاد رئیس دیوان عدالت اداری مواجه شده است. «حجتالاسلام حکمتعلی مظفری» با انتقاد از روش تعیین شهریهها در مدارس غیردولتی گفته بود؛ «متاسفانه شهریه مدارس غیردولتی در گذشته ٢٠میلیون تومان بوده هماینک به ارقامی بین ۴٠ و حتی ١٢٠ میلیون تومانی رسیده است.»
لاکچریها سال گذشته نرخشکنی کردند
آپشنها تعیینکننده شهریه مدارس غیردولتی! مدرسهای بنام در منطقه ٥ که شهرتش به دادن مدرک بینالمللی است. در واقع دانشآموزان این مدرسه با مدرک این مدرسه میتوانند برای تحصیل بیرون از ایران اقدام کنند؛ انگیزهای که باعث شده خانوادهها در سالی که گذشت برای دوره پیشدبستانی ٢٧میلیون تومان شهریه پرداخت کنند. شهریهای که بیشک در مقطع اول ابتدایی بیش از این عدد بوده. یکی دیگر از مدارس منطقه ٥ هم در سال تحصیلی که گذشت ٣٢میلیون شهریه تعیین کرده بود. یکی از اولیا میگوید: «هنوز نرخی را برای سال تحصیلی پیشرو اعلام نکردهاند.» البته چند خیابان بالاتر و در محدوده شهرک غرب مدرسه لاکچری مراجعان بسیاری به خود میبیند. مدرسهای که شهرتی برای خود دستوپا کرده و تنها برای دوره پیشدبستانی در سالی که گذشت ٧٢میلیون تومان شهریه دریافت میکرده است. البته توجیهی برای این شهریه بالا هم وجود دارد، اینکه شهریه پیشدبستانی براساس نرخ شهریه ماهانه مهدکودک تعیین میشود. در سطح شهر، مهدکودکهایی فعالیت میکنند که ماهانه ٧ تا٨ میلیون شهریه میگیرند. یکی از مادرها میگوید: «با احتساب این شهریه برای بازه زمانی ٨ماهه و هزینه دورههای مهارتآموزی که برای دوره پیشدبستانی در نظر گرفتهاند، شهریه ٧٠میلیون تومان تعیین شده است.» البته کمی بالاتر از این مناطق در محدوده ولنجک برای مقطع پنجم ابتدایی ۶٠ میلیون شهریه پرداخت شده است. پدر یکی از دانشآموزان میگوید: «این مدرسه پسرانه آپشنهایی همچون آموزش زبان انگلیسی و فرانسه، آموزش موسیقی، کلاسهای هنری و ورزشی، تغذیه و کارگاههای آموزشی دارد که آن را از سایر مدارس متمایز میکند.»
لاکچریها قانون را دور میزنند؟
نکته قابل تامل در مدارس لاکچری نحوه ثبتنام و تعیین شهریه است؛ به روایت یکی از اولیا در یکی از مدارس لاکچری تهران یک شهریه مصوب آموزشوپرورش است که وجهه قانونی دارد و ضمیمه پرونده میشود: «یک فرم ثبتنام داریم که در آن قید شده مدرسه شهریه مصوب آموزشوپرورش را دریافت میکند.» البته این مدرسه فرم دومی هم دارد برای مازاد شهریهای که دریافت میکند؛ فرمی میان اولیا و مربیان که هیچکجا ثبت و ضبط نمیشود: «در این فرم چکهایی که باقی شهریه تعیین شده قید میشود. فرم اول در سامانه مشارکتها ارائه میشود.» به گفته این پدر، شهریه مازاد که در فرم دوم تعیین شده اغلب تا ٥٠-٤٠ میلیون تومان هم میرسد: «گاهی اوقات همین شهریه مازاد یک سال تحصیلی در مقطع ابتدایی را تا ١٠٠میلیون بالا میبرد.»
مدارس محبوب اولیا
«٧٥ میلیون برای ثبتنام کلاس اولی!»«آراسته» امسال کلاس اولی میشود و بعد از تحقیق بسیار مادرش در یکی از مدارس سعادتآباد ثبتنام شده: «شهریه را همان اول اعلام نکردند.» شرط اعلام مبلغ شهریه انجام سنجش بود: «سنجش را انجام دادم و بعد از اینکه مطمئن شدند قصد ثبتنام دارم شهریه را اعلام کردند.» نزدیک بودن مدرسه، سطح آموزشی بالا و کم بودن تعداد دانشآموزان از فاکتورهایی بوده که مادر «آراسته» را ترغیب کرده برای ثبتنام در این مدرسه: «انجام تکالیف در مدرسه است، بنابراین دیگر نیاز نیست در خانه برای تکالیفش وقت بگذارم.»
«مهربان» کلاس سومی است و عاشق مدرسهاش؛ مدرسهای کاملا معمولی در محدوده کارگر شمالی با کلاسها و نیمکتهای معمولی و یک حیاط کوچک. نزدیک بودن مدرسه به محل زندگی و سطح آموزشی بالای مدرسه دو گزینهای بودند که مادر «مهربان» را ترغیب به ثبتنام در این مدرسه کردهاند: «من شاغلم و نزدیک بودن مدرسه به خانهمان اهمیت زیادی برایم دارد، البته همه اولیا از سطح آموزشی مدرسه و سواد معلمها رضایت کامل دارند. این نکته هم برایم خیلی اهمیت داشت.» شهریه مدرسه «مهربان» سال گذشته ٣۵ میلیون تومان بود؛ بدون ناهار و هزینه سرویس: «هنوز شهریه امسال را اعلام نکردهاند.»
معمولیها با شهریه و هزینههای بالا
«سال گذشته ٢٥میلیون بود، امسال ٣٥میلیون علیالحساب.» «ماهلین» کلاس سومی است: «بقیه شهریه را بعد قرار است اعلام کنند. سال اول، شهریه ١٨میلیون تومان بود. با وجود اینکه هیچ خدماتی اضافه نمیشود هر سال شاهد افزایش شهریهایم.» مادر «ماهلین» شاغل است و انتخاب این مدرسه برای تایم طولانی آن بوده، هرچند پایه مدرسه بر فعالیتهای ورزشی هم فاکتوری بوده که او را بیشتر ترغیب کرده برای ثبتنام «ماهلین» در این مدرسه: «زنگ مشق دارند و همه تکالیف در مدرسه انجام میشود. کلاس موسیقی هم هست.» مادر «ماهلین» سال گذشته هر ماه ٢میلیون تومان هم هزینه وعده ناهار را پرداخت میکرده: «مدرسه در میدان هفتتیر است و ما ساکن میدان منیریه. برای همین ١٦میلیون سالانه هزینه سرویس مدرسه پرداخت میکنم.»
زنگ ورزش در مدرسه «ماهلین» اهمیت بالایی دارد، هرچند تعداد کم دانشآموزان مدرسه هم فاکتور مهمی بوده: «سر هر کلاس ٥-٤ دانشآموز بیشتر نیست و برای همین خانواده همه همکلاسیهای «ماهلین» را میشناسم و این باعث شده تا خیالم از بابت سطح فرهنگی و تربیتی آنها راحت باشد.»
«آیه» کلاس اولی است و سال تحصیلی گذشته را با ٦٠میلیون تومان شهریه پشتسر گذاشته است: «امسال هنوز شهریه را اعلام نکردهاند.» مدرسه «آیه» جزو لاکچریها نیست اما کلاسهای هنر، زبان و پژوهش را برگزار میکند. مادر «آیه» این مبلغ را برای یک دوره ٨ماهه آموزش زیاد میداند: «با هزینههای جانبی مثل رفتوآمد و تغذیه این مبلغ خیلی بیشتر از اینها میشود.» نزدیک بودن مدرسه به محل کار و سطح آموزشی بالا، مادر «آیه» را قانع کرده تا «آیه» دوره ابتدایی را در این مدرسه پشتسر بگذارد.
تصویب شهریه طبق مواد ٢۴ و ٢۵ قانون مدارس غیردولتی
«الگوی تعیین شهریه مدارس غیردولتی در شورای نظارت مرکزی تصویب و به مدارس ابلاغ میشود.» رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی به «شهروند» از ١۵٠ مولفه برای تعیین شهریه مدارس غیردولتی میگوید. «احمد محمودزاده» میگوید: «الگوی تعیین شهریه طبق مواد ٢۴ و ٢۵ قانون مدارس غیردولتی تصویب و به مناطق و شهرستانها اعلام میشود، البته در شهریه مدارس غیردولتی، شهریه ثابت و شهریه فوقبرنامه به صورت جداگانه اعلام میشود.»
به گفته «محمودزاده» حداکثر میزان ساعت فوقبرنامه برای مدارس غیردولتی در دوره ابتدایی ٦ ساعت، متوسطه اول ٨ و متوسطه دوم ٧ ساعت است، البته در هنرستانها بین ٢ تا ٥ ساعت در هفته در نظر گرفته شده است. رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی با اشاره به اینکه شهریه مدارس غیردولتی براساس شاخصهای نیروی انسانی، فضاهای فیزیکی و تجهیزاتی و ضریب کیفیتبخشی تعیین میشود، میگوید: «شهریه مدارس غیردولتی براساس شاخصهايی در وزارت آموزشوپرورش تعیین شده که سرانه پرداختی به آموزگاران، دبیران، مدیران و سایر عوامل اجرایی، سرانه بیمه، نیروهای آزاد و… در آن مدنظر قرار گرفته است.» رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی ادامه میدهد: «الگوی شهریه در شورای نظارت بر مدارس غیردولتی که نمایندگانی از وزارت آموزشوپرورش، مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و موسسان این مدارس حضور دارند، مطرح و پس از بررسی ابلاغ شده است.»
به گفته «محمودزاده» افزایش شهریه مدارس بهصورت درصدی نیست و نسبت به عملکرد مدرسه تعیین میشود. رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی ادامه میدهد: «خانوادهها میتوانند شهریه مدارس غیرانتفاعی را در سامانه mosharekatha.ir مشاهده کنند.» این مسئول آموزشوپرورش از فرآیند شهریه مدارس غیرانتفاعی با نظارت جدی از طریق سامانه مشارکتها و بازرسان خبر میدهد و میگوید:«اجازه تخلف نمیدهیم. اگر مدرسهای با شکایت پیرامون تخلف در دریافت شهریه مواجه شود، جریمه میشود که برای رتبهبندیشان پیامدهای منفی دارد.» محمودزاده تاکید دارد: «هم ما و هم دستگاههای نظارتی بر موضوعات نظارت داریم.»
برنامههای مکمل، نیازمند تایید سازمان مدارس غیردولتی
به گفته رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی فقط ٢ مدرسه در سطح کشور دارای بالاترین میزان شهریه ٤٨میلیون تومان هستند. «محمودزاده» رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی ادامه میدهد: «به ازای فعالیتهای تابستانی، فوقبرنامه و برنامههای مکمل در مجموع ٣٨ درصد به شهریه مصوب مدارس اضافه میشود. هرچند این برنامهها باید در سامانه مدارس غیردولتی ثبت شده و مجوز آن از طریق سازمان مدارس غیردولتی صادر شود.» به اعتقاد «محمودزاده» اگر مصوبه در مدرسهای اجرا نشود، اولین محل برای پیگیری موضوع، مدیران کل آموزشوپرورش استانها هستند. رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی در خصوص مدارس جامانده از ابلاغ شهریه هم میگوید: «یک هفته کاری به این مدارس اجازه داده شده که به هر دلیلی موفق به بارگذاری مستندات مربوط به تعیین شهریه نشدهاند، بارگذاری را نهایی کنند در غیر این صورت شهریه مدارس مذکور برای سال تحصیلی جدید، شهریه مصوب سال گذشته خواهد بود و این یک هفته نیز از شنبه ٣تیرماه آغاز شده است.»